Sociale media zijn allang niet meer alleen gevuld met foto’s van het hondje van de buurvrouw of een statusberichtje van een goede vriend. Veel commerciële, maar ook niet-commerciële bedrijven, organisaties of groepen proberen de aandacht te trekken. Door een opvallende kop klik je opeens op een video waarin wordt uitgelegd dat, op basis van bepaalde theorieën, niets is wat het lijkt. En in een video die volgt, wordt het beeld dat werd geschetst nog eens een keer bevestigd.

Zal de aarde dan toch echt plat zijn?

Wat is nu de waarheid? Wie heeft deze video eigenlijk geplaatst? En met welk doel?
Het is meer dan ooit van belang om kritisch te kunnen denken. Daarom staat er nu een nieuwe module online over complottheorieën, waarin niet alleen het kritisch kijken, maar ook het kritisch denken centraal staat.

COMPLOTTHEORIE

Een complottheorie is het geloof dat er een geheime afspraak is tussen een groep mensen die iets slechts willen ondernemen tegen een andere groep mensen.

Complottheorieën zijn er altijd al geweest en ze komen vooral op als er grote of beangstigende gebeurtenissen plaatsvinden, zoals de moord op een president, een grote  terreuraanslag of de plotselinge verspreiding van een ziekte. Het is dan ook niet gek dat het op het internet wemelt van de complottheorieën over corona en de aanslagen op 11 september 2001. 

Iemand die in een complottheorie gelooft, denkt dat het officiële verhaal dat op het nieuws of door de overheid wordt verteld niet waar is. Zo zijn er complotdenkers die het nieuws over de aanslag op de vlucht MH-17 niet geloven. Anderen zijn ervan overtuigd dat de aarde zo plat is als een pannenkoek, maar dat dat voor ons verborgen wordt gehouden. 

Complottheorieën kun je overal tegenkomen: in je vriendengroep op school, op You Tube of op je tijdlijn van je favoriete sociale medium. En klik je eenmaal op een bericht over een complottheorie, dan krijg je automatisch veel meer van zulke berichten voorgeschoteld.

GEHEIM PLAN

De afbeelding die in de lesmodule ‘Geheim plan’ centraal staat, gaat over de verspreiding van complottheorieën op internet, en dan vooral via Facebook en YouTube. Beide sites zijn zo geprogrammeerd dat je steeds meer dezelfde óf nog extremere denkbeelden te zien krijgt op je profiel. 

Wil je dit onderwerp ook bespreken in de klas? Ga naar www.beeldkraken.nl en maak als docent een gratis account aan.